89'09'09 uu cd;sl rEmjdysksfhka uq¿ rggu m%jD;a;s lsõjd'''
reyqKq fiajhg .sks ;síng miafia uu iyk ksfõÈldjla f,i
.=jka úÿ,shg tl;= jqKd'''
;d;a;d lsõfj ug kS;s{jßhla fjkak lsh,hs'''
weh mdi,a fõÈldj u; lÓl;ajhg oela jQ olaI;djka ;=<ska ch ,enqfõ jrla
fojrla fkdfõ' ta ksidu wehg reyqKq fiajfha <ud jevigykaj,g tlaùug wjia:dj
,efnk w;r miqj weh Y%S ,xld .=jka úÿ,s ixia:dfõ m%Odk ld¾hd,hg tlafjkjd' tys
iyk ksfõÈldjla f,i lghq;= lrñka werô .uk mshjfrka mshjr bÈßhg meñK j¾;udkfha
Y%S ,xld .=jkaúÿ,s ixia:dfõ ksfhdacH wOHCI ckrd,a ^jevigyka& f,i lghq;=
lrkakg weh iu;a ù ;sfnkjd'
fujr fifkyfia kjd;ek l;dnyg wms tl;= lr.kafka
wehhs'
weh wka ljfrl=j;a fkdfõ Tn y÷kk uhqß wfíisxyhs'''
uu bmÿfka fld<U' tjlg uf.a mshd foysj, k.r
iNdfõ .nvd md,ljrfhl= f,i lghq;= l<d' uu uQ,sl wOHdmkh ,nkafka .d,a,
ijq;a,kaâ nd,sldfõ' tjlg mshd /lshdj lf<a .d,a, k.riNdfõ .nvd md,ljrhd f,i'
uf.a mshd md,gqjdfõ wïud f;,sÊcú,' miqj uu md,gqjdj .=Kr;ak uOH uyd
úoHd,fh;a"f;,sÊcú, uOHuyd úoHd,fha;a wOHdmkh ,enqjd' uf.a mjqf,a u,a,s,d
;=kafokhs kx.shs uuhs'
uhqß lÓl;ajhg Y+ßhla'''
mdi,a hk wjêfha uu lÓl ;r.j,ska iqúfYaIS
olaI;d oelajQjd' iuia; ,xld ;r. úYd, ixLHdjla ch.%yKh lr,d ;sfhkjd' ta yryd
mdi,a <uka w;r ckm%sh pß;hla jqKd'uu ,enQ ch.%yKhka ksid uf.a úia;r
mqj;am;aj, jqKd' fld<U biaflda,j, mj;ajk ;r.j,g .shdu uhqß wfíisxy weú,a,d
thd ;uhs fï mdr;a Èkkafk lsh,d <uhs l;d fjkjd'
;d;a;d udj ;r.j,g tlalka .sysx ;sfhkjd' tfyu .sysx Èkqjdu thd udj w.h
lrkafka keye' fu;ek ysgmq <uhs tlalfk ;r. lr,d Èkafk' ;j fldhs ;rñ olaI
<uhs bkakjd o lsh,d lshkjd'' ta;a Tyqf. i;=g weiaj,ska uu olskjd'
bf.k
.kak olaI;djhla ;snqKd' w.%dud;H isßudfjda ue;sksh' fÊ' wd¾ chj¾Ok ckdêm;s jeks
by< fmf<a kdhlhka w;ska iïudk iy;sl wrf.k ;sfhkjd' jdr úNd. bjr jqKdu
wfma f.or iqúfYaI lEu fïihla yokjd' wfma hd¿ <uhs tkjd' ta wh;a tlal wïuhs
;d;a;hs úfYaI ys;j;alï meje;ajqjd' kuq;a ljodj;a ta <uhs ljqo@ foudmshka
ljqo @ lsh,d fidhd n,kak .sfha kE''
uhqß reyqKq
fiajhg
1980
§ tlai;a cd;Skaf.ixúOdkh" ixúOdkh l< lÓl ;r.hla ;snqKd' ol=Kq m<d;
flakaø .ksñka uu tys m%:u ia:dkh Èkqjd' th má.; lrkak weú,a,d ysáhd reyqKq
.=jkaúÿ,sfha tia' ,shkf.' Tyq .dhlfhla ksfõolfhla f,i;a kula Èkd .;a; flfkla'
Tyqf. wdrdOkdfjka ;uhs reyqKq fiajfha <ud jevigykaj,g .sfha' ;d;a;dg fydfrka
.sfha' ta;a wïudg lsh,d' wïud ;d;a;dg lshkak we;s uu reyqK fiajhg hkjd lsh,d'
;d;a;d lsõfõ kS;s{jßhla fjkak lsh,d' l,dj .ek meye§ula ;d;a;dg ;snqfKa kE' miqj
uu reyqK fiajfha iyk ksõÈldjla f,i lghq;= l<d' bkaÈhdkq iduidOl yuqodj
,xldjg wdmq ld,fha reyqK fiajh .sks .;a;d' tys isá wfma lKavdhu fld<U m%Odk
ld¾hd,hg wkqhqla; l<d'
uhqß fld<Ug
reyqKq fiajh oejqKdg miq wms fld<Ug wdjd'
uu iyh ksfõÈldjla f,i .=jka úÿ,sh g tl;= jqKd' .fuka fld<Ug weú,a,d ndmamd
flkl=f. f.or kej;s,d ;uhs jevg wdfõ' ta ld,fha wmsg f,dl= uqo,la ,enqfKa kE'
úfkdaohg jqK;a iudchg ug hula l< yelsh lshk wruqK we;sj uu fiajhg jd¾;d
l<d' wfYdal lreKdkdhl iuÕ wdkkao" kd,kao iqf,days; ix.%duh l%slÜ
;r.dj,sfha úia;r m%pdrh lrk ueÈßfh ;uhs ug uq,skau jev lrkak ,enqfKa' ldf,;a
tlalu tjlg .=jka úÿ,s iNdm;s jqK ú,S úfÊudkak lsõjd .=jka úÿ,shg muKla fkdfjhs
rEmjdyskshg;a .e<fmk <uhska fu;k bkakjd lsh,d' b;ska uu rEmjdyskshg whÿï m;la
fhduq l<d' taldf,a ux fldKafv fldgg lm,d ysáfha' iïuqL mÍlaIKhg .shdu tjlg
rEmjdyskSs iNdm;s;=ud lsõjd lgy~ kï fyd|hs kuq;a ,xis <uhs wms .kafk kE
lsh,d' ug yß ,eÊc ys;=kd' iuyre fldKafâ lmkafka .fuka fld<U weú;a' uu
fld<U weú;a fldKafâ jeõjd' wêIaGdkhla lr .;a;d ljod yß rEmjdysksfha m%jD;a;s
lshkjd lsh,d' fldfydu yß 1989'09'09 Èk uu rEmjdysksfha m%jD;a;s lsõjd' fï
lghq;a; id¾:l lr .kak wdfYdal lreKdkdhl" ohd w,aúia úYd, wNsfma%Khla ÿkakd'
m%dfoaYShj wms Ndú; lrk jpk ;sfhkjd' kuq;a m%jD;a;s lshk úg ta jpk Ndú; lrkak
nE' kshu meyeÈ,s jpkh WÉpdrKh l<hq;=hs'
uhqß .=jkaúÿ,sfhka rEmjdyskshg
.=jkaúÿ,sfha jev lrk .uka rEmjdysksfha
m%jD;a;s ksfõÈldjla f,i lghq;= lrkak yels jqKd' ld¾hd, folu b;d wdikakj msysgd
;sfnkafka' .=jka úÿ,sfha iy rEmjdyskSfha jev lsÍu yd;amiskau fjkia w;aoelSula'
.=jkaúÿ,sfha§ ug yqÕla iómj isáfha wfYdal lreKdkdhl' we;a;gu tjlg Tyq;a ud;a
wdorjka;hka' Tyq lSjd rEmjdysksfha m%jD;a;s lSu wNsfhda.hla lsh,d' ta;a ug
ys;=Kd ta wNsfhda.h ch .kak' uu ta wNsfhda.h ch .;a;d' th f,fyis lghq;a;la jqfK
kE' uu m%jD;a;s ksfõÈldjla f,i muKla fkdfjhs fjk;a jevigyka lsysmhlgu odhl
jqKd'
uhqßg foaYmd,k
lems,s
ug
ljodj;a udOH Ôú;fha§ foaYmd,k lems,s ;snqKd lsh,d ux ys;kafka kE' kuq;a fufyu
fohla u;lfha ;sfhkjd'
uf.a
iShd ta lshkafka ;d;a;df.a ;d;a;d foaYmd,k iïnkaOlï mj;ajmq flfkla' Tyq
jdudxYsl jHdmdrh m%n, pß;hla lsõfjd;a yß' ta ldf,a jdudxYsl jHdmdrfha m%n,
idudðlhka wfma f.or hkjd tkjd' yenehs uu ljodj;a foaYmd,kh lrmq flfkla fkfuhs'
jrla lÓl ;r.hlska ch.%yKh lrk ,o whg ;reKfiajd iNdj yryd .=re m;aùï ÿkakd'
kuq;a ta ;r.fha ch.%dylfhl= ug ta wjia:dj ,enqfKa kE' uf.a iShd foaYmd,kh lrk
ksid' uu uq,skau lsõj fka uu lÓl ;r.j,ska ch.%yK ,n,d ta ldf,a m%isoaêhla ,nd
;snqKd ta yryd hï ;eklg .sh úg y÷kd .kak ,laIKhla ;snqKd" .=re m;aùï fok
iïuqL mÍlaIKhlg hkúg udj Tjqka y÷kd .;a;d' wiqj,a mjqf,a idudðldjla lsh,d'
foudmsh md¾Yajfha foaYmd,k in|lï ksid tod ug ta wjia:dj ke;sj .shd' ta
ms<sn|j f,dl= lk.dgqjla ke;;a ysf;a mqxÑ ÿlla ;sfhkjd' foaYmd,kh ksid uf.a
;d;a;df.a /lshdj wysñ jqKd'uf.a ieñhdf.a /lshdj wysñ jqKd' foaYmd,fka ksid fyda
fjk hï ldrKdjla ksid flkl= mSvdjg m;a fkdl< hq;=hs lsh,hs uu úYajdi lrkafka'
fldfydu kuq;a rEmjdysksfha úúO jevigyka lrkak
wjia:dj ,enqKd' t<suyka má.; lsÍï t<suyfka isg jevigyka bÈßm;a lsÍug;a ug
wjia:dj ,enqKd' tf;la rEmjdysksfha .=jkaúÿ,sfha msßñka muKla l< we;eï
jevigyka ug Ndr ÿkakdu b;d fyd|ska yd id¾:lj lr.kak wjia:dj ,enqKd' úfYaIfhka
idla" fmdÿrdcH uKav, W;ajij jeks jevigyk" rdcH W;aij" pkaøsld
nKvdrkdhl ckdêm;skshf.a bo,d ckdêm;sjreka iyNd.s jqKq W;aij uu wdjrKh lr,d
;sfhkjd' uykqjr uÕ=,a uvqfõ isg uykqjr m%ldYh t<s oelajQod f.kd jevigyk
iqúfYaIhs' tod ug uyd ix>r;akfha o wdYs¾jdoh ,enqKd'
fkdl< jrolg
o~qjï'''
.=jkaúÿ,sh m%jD;a;s m%ldYkhka isÿ lr ;snqK;a remjdyskS iÔùj bÈßm;a lsÍu
wNsfhda.hla'
ta
ojiaj, m%jD;a;s úldYkh wjika jq jydu wdpd¾h uydpd¾hjre l;d lr,d ta ms<sn|j
woyia olajkjd' tla;rd wjia:djl§ ug fkdl< jrolg o~qjï ú¢kak isÿ jqKd'
m%jD;a;s m%ldYkhl§ Tlaf;dn¾ fjkqjg Tlaf;daïn¾ hkqfjka mejeiSuhs je/oao' th ud
w;ska isÿ jQjla fkdfjhs' tjlg m%jD;a;s wOHlaIl ysáfha fudydka iurkdhl' tjlg
iNdm;s uydpd¾h ;siai ldßhjiñ' je/oao ldf.ao lsh,d fy<sfjk fldg uu udihla
o~qjï úo,d bjrhs' tod tfyuhs' NdIdj .ek" jpk WÉpdrKh .ek jvd;a
ie<ls,su;a jqKd'
uhqß h<s
reyqfKg
.=jkaúÿ,sfhka weiqk uf.a lgy~ rEmjdysksh yryd
jvd;a ckm%sh;ajhg m;a jqKd' fïl bji.kak neß msßila tl;= fj,d ug reyqfKg udrejla
ÿkakd' ug yqÕdla ÿl ys;=Kd' ta;a uu ta wNsfhda.h;a ndr .;a;d' uf.a .u
ud;r" md,gqjdj' Wfoa mdkaoßka wjÈ fj,d reyqK fiajhg f.dia Wodjrefõ
jevigyka lr,d oyj,a 12'30 ´*a fj,d kej; fld<U tkjd' taldf,a wo jf.a lsisu
myiqlula kEfka' mdf¾ nia tfla uu tkjd' iuyr odg b| .kakj;a kE' iuyr ojig
iag%hsla' tfyu ojig ud;r nia kej;=ïfmdf<a wh udj l;r.u nia tllg kxjkjd ˜wfma
ñiaj fldfydu yß fld<U hjkak ´ks˜ lsh,d' lsisu fjfyila fmkakqï fkdlr l,afõ,d
we;sj weú;a iQodkï fj,d m%jD;a;s lshkjd' th wjika jqKdu rd;%S kjhg muK wfYdal
udj msgfldgqfjka nia tllg k.a.kjd' ud;rg ;d;a;d weú,a,d bkakjd iEfyk ld,hla fï
úÈhg m%jD;a;s lsõjd' yenehs ta nj lsis flfkla okafka kE' uf.a mjqf, wh jf.au
wfYdl ud <Õska ysáhd' m%jD;a;s ksfõÈldjla f,i fndfyda foaYmd,k iïnkaOlï
;snqKd' thska fï udrej wj,x.= lr .kak;a fyd|gu bvlv ;snqK' ta;a uu Bg foaYmd,kh
.dj .;af; kE' wfYdal lsõfõ;a ug tfyu W;aiy fkdlr reyqKg f.dia jev lrkak lsh,hs'
uhqßf.a idßh l< fjkialu
we;a;gu uu yqÕdla y~ ms<sn|j ie,ls,su;a fjk flfkla' ta ojiaj,
rEmjdyskS à' ù ;ukaf.rEmh .ek jvd;a ie,ls,su;a fjk wh rE /ð‚hka"
ks<shka' uu tfyu ,iaik flfkla fkdfjhs' tod wfYdal uu rEmjdyskshg hkjdg úreoaO
fjkak we;af; tlhs lsh,d ug ysf;kjd fldfydu kuq;a jrla idla rdcH iuq¿fõ m%jD;a;s
ksfõÈldj f,i lghq;= lrkak wjia:dj ,enqKd' tod wmsg Wmfoia ,enqKd fjkodg jvd
fjkilska meñ‚h hq;=hs lsh,d' ta fjki lrkak ;uhs uu ,d fld<mdg yEkaâÆï idßhla
wekafoa' ,iaik wh ,iaikg wekaodg thd,df.ms<sfj<la kE' uu ta fjki lrd' ckdêm;s
pkaøsld nKavdrkdhl ue;sksh mjd tod uf.a idßh .ek l;d l<d' wms
ksfõÈldjka" udOHfõ§ka f,i iudcfha bÈßfhka isáhs hq;=hs' uhqßf. idßh lsh,d
iuyre lshkafka mgka .;a;d' tjka hym;a fjkila lrkak ,eîu .ek uu yqÕdla i;=gq
fjkjd'
uhqßf. mjq,
uu
újdy jqfKa wfYdal lreKdkdhl iuÕ 1992 §' Tyq oekg ,lay~ .=jkaúÿ,sfha fiajfha
ksfhdacH idudkHdêldßjrhd f,i lghq;= lrkjd' wms ljodj;a rdcldß .eg¨ f.or§ l;d
lrkafka kE' wms ks;r tlsfkldf. rdcldß ia:dkj,g .sysx l;d lr lr bkafk kE' fmdÿ
.eg¨jla ;snqfKd;a muKla l;d lrkjd'
ug ÿfjla iy mqf;la isákjd' oekg Tyqka Wiia
wOHdmk lghq;=j, ksh<S isákjd' uu iajNdjO¾uh ms<sn|j oeä f,i úYajdi lrkjd'
uhqß wfíisxy Y%S ,xld .=jkaúÿ,s ixia:dfõ ksfhdacH wOHCI
ckrd,a ^jevigyka&
iq.;a Ydka;
fudr.yl=Uqr