wjqreÿ 50 miqfj,hs uu kjl;dlrKhg msúfikafka - lms, l=udr ld,sx.
kdgHlrefjla" .S; rplfhla
" mqj;am;a l;=jrfhla ".=jkaúÿ,s yd fõÈld kdgH rplfhla muKla fkdj
iïudks; kjl;dlrefjla f,i idys; fl;
wiajeoaùfuys,d uyÕ= fiajhla l< fid÷re ñksfils' Tyq lms, l=udr ld,sx. h' wo kj,sh fifkyil kjd;ek Tyqgh'l,dj" idys;Hh Ôú;h .ek Tng fndfyda Tyq
lshd foaú'
fudkjo fï ojiaj, w¨;a jevlghq;=@
uf. w¨;a
flál;d fmd;la ksl=;a l<d miq.sh od' ˜ksfrdaOdhk pdßldj˜ lsh,d' tal ;uhs fï
Èkj, fmd;la úÈhg l;dnyg ,lafjkafka'
fldfyduo Bg ,efnk m%;spdr@
fyd|hs '
tal álla fjkia flál;d lsysmhla ;sfhkafka' oeka ;uhs f.dvla wh lshjkak wrka
;sfhkafka' iEySulg m;afjkak mq¿jka úÈh m%;spdr ,efnñka mj;skjd' i;=gla tl'
fldfrdakd ksjdvqj;a tlal w¨;a
ks¾udK lsysmhlg bvlv ,efnkak we;s fkao@
uu ;sr kdgl
,sh,d ;snqkg uf.au fmd;la úÈyg ug ,shkak ,eì,d kE' uu Ndr.;af;a;a kE ljodj;a'talg álla ue,S'kuq;a fï áfla
wlue;af;ka jqK;a ta jefâ lrkak jqKd' ˜iema;eïnrfha È. ojila˜ lshk uf.a fmd;'
pkaok fyajdm;srK ;uhs tal wOHlaIKh lrkafk' tal ug lsh,u ,shj.kak Tyqg jqjukd
fj,d ;snqKd' b;ska fï fldfrdakd igk;a
tlal ,enqk ksjdvqfjka uu ta jefâ ndr wrf.k iïmQ¾K lrd' tal ;uhs idys;H
lghq;a;la úÈyg fï ksjdvqfj lf<a'
Tn jvd;a we¨ï lrk lafIa;%h
l=ulao@
uu we¨ï lrk
biõj,ska uu jvd leue;s kdgHlrefjla f,i lghq;= lsÍuhs lsh,d uu ys;kjd' ta
me;af;ka uu jvd ;Dma;su;a' kdgH yh y;la yeÿjd' ta .ek fndfydu ;Dma;su;a fudlo
,xldj jf.a rgl fyd| kdgHhla yokjd lshkafka tal f,dl= ld¾hhla ' talg jeh lrk
ld,h iy ,nmq w;aoelSï Èyd yeß,d n,oa§
b;d iqkaorhs lsh,d ysf;kjd' iy ta w;aoelSï yß nridr hs' fï ish¨ foa w;ßka tl
fohla f;dar .kak ;sínkï uu ys;kafka uu kdgHlrefjla úÈyg bkak ;snqKd' kuq;a
,xldj jf.a rgl tal ug lrkak neß fjhs' ,xldj jf.a rgl kdgH lrefjla úÈhg mj;sk tl
yß wudrehs'
kdgHlrefjla jf.au Tn fyd| .S;
rplfhla@
kdgH yereKq
úg .S; rpkhg yßu leu;shs' uu .S; tlish mKyla foiShlg jvd ,sh, kE' yenehs uu
.S;hla ,sh, bjr jqKyu iy ta m%pdrh fjkfldg";j flfkla tal riú¢kjd olsk fldg
oefkk i;=g lsh,d ksu lrkak nE' fjk lsisu fohla fkdl, kï .S; rplfhl= f,i lghq;= lrkak uu f;dard
.kakjd' kuq;a .S; rplfhla fj,d Ôj;a fjkak nEfk' fldfydu jqK;a .S; rplhd lshk tlg uu yß leu;shs' .S;hla
,shkj lshkafka ueðla tlla jf.a fohla' yß wdiajdokSh lghq;a;la' .S;hla ,shkak
yefudagu nE' iuyr lú,shk wh bkakjd kuq;a
ta whg .S;hla ,shkak nE'
fudlo ta yelshdj ,efnkafk iSñ; fofkl=g'
tal;a úfYaY;ajhla' .S;hla ,shkak jf.au lshkak ,eîu;a foúhkaf.ka ,efnk ;E.a.la
lshkjdfk' lshkak neß jqK;a .S;hla ,shkak mq¿jka ;E.a. ug ,eì,d ;shkjd' ta .ek
i;=gqhs'
kdgH l,djg fu;rï ,eÈ Tn kjl;dlrKhg msúfikafk@
tal we;a;gu
tla;rd úÈhl wyïnhla jf.a fohla' uu mdi,a
hk ldf,a kjl;d ;=kla ,sõjd' taflka tlla
ta ldf,a iÕrdjl fldgia lsysmhla m< jqKd' ta ldf,a wdOqkslfhla úÈyg fmd;la
m< lrk tl yß wudre jevla',xldfõ jvd;a iqm%isoaO m%ldYlfhda ,Õg uu wks;a
fmd;a fol wrka .shd' kuq;a ta ljqre;a tal ndr.;af;a kE' tl iud.ula fmd;a fol wrf.k ug ndr fok fldg t;k ysáfha
m%isoaO f,aLlfhla tys l<ukdlre úÈhg' Tyq ug fmd; wdmyq ndr fok fldg uu weyqj
wehs ug fïl wdmyq fokak lsh,d' Tyq ksy~j yskd jqKd ú;rhs' ug lsisu fohla lsõfõ
kE' tfjf,a ys; l,lsrekd' oeka wdmyq yeß,d n,oa§ ysf;kjd tal krl fmd;la fkfjhs
lsh,d' ug ysf;kjd tal ta fj,dfõ m, jqKd kï lsh,d'tfykï ta ldf,u kjl;dlrefjla
úÈyg ug f.dvkefkak ;sínd' ug wog;a ys;d.kak nE wehs tal m%;slafIam jqfKa lsh,d'
Tyqf.a ksy~ yskdfjka lsõfõ fudllao lsh,d ys;d.kak;a nE''Bg miafia ug wjqreÿ 50
myqfj,d ;uhs uu kjl;dlrKhg
msúisfha' ta fjkfldg lafI;% lsysmhls
ysáh;a uu lsõfj kE' yenehs uu fyd¢ka
lsfhõjd' f,dal idys;H .ek hdj;ald,Sk jqKd' uf.a uq,au fmd;g úfoHdaoh iïudkhg
md;% jqKd' iïudkhlg md;%jqKdu ta fmd; mdGlhd w;rg hkjd' t;fldg b;ska wmg ,shkak
W;af;ackhla we;sfjkjd' miqj 2019 jifr
uf. wÈis kÈh kjl;djg iaj¾K mqia;lh
ysñjqKd' fï fjoaÈ kjl;d myla ,sh,
;shkjd'
ta lshkak iïudkhla lshkafka wdNrKhla fkfjhs W;af;ackhla
lshk tlo@
meyeÈ,sju'
W;af;ackh lshk ta jpfkg ux yß leue;shs' lsisfia;au wms iïudkh wdNrKhla lr.;
hq;= kE' iïudkhlg md;% jqKdu wmsg hï W;af;ackhla we;s fjkjd' fudlo taflka wmsg
mdGlhd w;rg hkak ,efnkjd' fya;=j ,xldj jf.a rgl fmd;l uqøK oyhla lrkak nEfka'
tal wiSrehs' b;du ckm%sh kjl;djl jqK;a msgm;a odyla fooyla jf.a hkafka'tajf.a ;;a;afjlÈ fmd;a úisodyla ;sia odyla
iïudkhlska miafia úlsfKkjd lshkafka ta f,aLlhg tal f.dvla jákjd' tal tl
me;a;lska wd¾Ól jYfhkq;a Tyqg fi;la ie,fikjd' wd¾Ól jYfhka ú;rlau fkfuhs' ;j
fmd;a ,sùfï b,lalhg <Õd fjkak Tyqg mq¿jka fjkjd' fudlo wms fmd;la ,shkafka
ñksiaiq fjkqfjka mdGlhd lshjhs lshk n,dfmdfrd;a;=jlska' b;ska iïudkh yryd wmsg úYd, mdGl msßila f.dvkef.kjd' wksl f,aLlhdg ;uka .ek ;ukaf.a f,aLkfha .ek ;lafiarejla ,nd .kak Woõ
fjkjd' Tyqg jev lr f.k hdfï ffO¾hhla
Ñ;a; Yla;shla tflka ,efnkjd' kuq;a
we;a;gu tal wdNrK lrf.k jecfUkak ´k kE lshk ;ekhs uu bkafka' ta ,efnk we.hsï
ksy~j ndr wrf.k ;uka hk ;ekg ;,a¨jla ;uhs iïudkh lsh,d lshkafka'
wo fjkfldg iys;H iïudk úksYaph
uKav, i|yd o fpdaokd t,a, fjk njla olskak ;sfhkjd fkao@
fufyuhs
miq.sh ldf,a fkdfn,a idys;H iïudkh iïnkaOfhka mjd fpdaokd t,a, jqKd' fndí
äjka lshk .S; rplhdg iïudkh §mq fj,dfj
fkdfn,a idys;Hh lñgqj mjd úfõpkhg ,la jqKd' m%Odk idys;H Wf<,j,g fldfydu;a
úfõpk u;=fjkjd' tal ,xldfjÈ lsh, fjkila kE' iïudk Wf,<lska miafia úfõpk t,a, ùu iïm%odhla njg m;afj,d' fudlo
mdGlhdj;a f,aisfhka ;Dma;su;a lrkak neyefka' tlsfkldf.a reÑl;aj wkqj fï foaj,a
fjkia fjkjd' iuyr fj,djg iïudk Wf<, y;rl§ tlu fmd;lgu iïudkh ,efnkafka keye'
ta ta iïudk Wf<,j, úksYap uKav,j, isák mqoa.,hka iy Tjqkaf.a ñkqï o~q wkqjhs
th isoaO fjkafk' wksl Tjqkaf.a lshùu iy ri{;djh thg fya;= fjkjd' tlsfkldf.a
reÑl;ajh fjkia ta ksid úfõpkh idudkH
fohla'
Tn ,shkafka Tfí ;Dma;sh Wfoid o
ke;akï ;jflla i;=gq lrkako@
;¾ldkql+,j
.;a;u uu hï m%ldYkhla lrkafka ldg yß lshjkafk' ta lshkafka ug wksjd¾fhkau mdGlfhla bkakjd' kuq;a uu m<uqfjkau uu
;Dma;su;a fjkak ´k lshk ;ek bkakjd' uu
fï lshkafka uu lshk f,aLlhd .ek' m<uqfjkau uu iEySulg m;a fjkak ´k' uu ,shk
foau ;j flfkla ,sh,d uu lsfhõfjd;a uu tal fldfyduo ys;kafka lsh,d ys;kak
´k' uu tfyu ;eklg hkjd t;fldg
m<uqfjkau uu iEySulg m;a fjkak ´kd uu iEySulg m;ajqfKd;a ;uhs mdGlhdg;a
úYajdihla ;shkak mq¿jka fjkafka' uu ug ;uhs ,shkafka' tafl wjidk m%;sM,h ;uhs
mdGlhdg msßkeóu' uq,slju uu úYajdi lrkafka uf.a ;Dma;sh i|yd ;uhs uu ,shkafk'
fudlo uu ,shkafka ug wjYH ug ´k foafk'
f,dal idys;Hh;a tlal .;a;u wms
bkak ;ek .ek i;=gq fjkak mq¨jkao@
,xldfõ
idys;H .;a;u uu ys;kjd flál;dj lúhg wu;rj idys;Hdx.hla f,i iDcqju fkd.;a;;a
kdgH" flá kdgH cd;Hka;r uÜgfï ia:dk.; lrkak mq¿jka ks¾udK ìys fjkjd lsh,d'
yenehs kjl;dj .;a;du ta iïnkaOfhka ug tfyu ysf;kafka kE' fudlo f,dal uÜgfï wo
;sfhk wOH;k kjl;dj;a tlal .;a;u wms
bkafka fndfydu my< uÜgul lsh,hs ug ysf;kafka'
wehs ta uÜgug hï <Õd fjkak neß fj,d ;sfhkafka'
talg fya;=j
wms f;aud;aulj iSñ; ;ekaj, bkafka' wms hï hï ;ekaj, l;d jia;= f;dar.kak fldg
w;ayodne,Sï lrkak .kafka kE' tl ;eklg fldgq fj,d tl ;ek lerflkjd jf.a .;shla
;sfhkjd' NdId Ndú;h wms yßhg fhdod.kak W;aiy lrkafka ke;s ;eka ;sfhkjd w¨f;ka
,shk whf.a' fï yskao kjl;dj wdOqksl m%ùK hk fï ish¨ fokd w;r ;du cd;Hka;r uÜgug
ÈhqKq fj,d keye lshk ;ek ;uhs uu bkafka' kuq;a b;d iSñ; lD;s lsysmhla ;sfhkjd
Wiia .Kfh' uu kï lrkak leu;s kE' kuq;a
iuia;hla úÈhg .;a;u ;du;a isxy, kjl;dj cd;Hka;r uÜgug <Õd fkdjqKq ;;ajhla
;uhs ;sfnkafka'
Th lshk cd;Hka;r uÜgug ,Õ fjkak
kï fudkjo lrkak ´fka@
m<fjks
ldrKh ;uhs f,dal idys;H .ek wms yodrkak ´k' ta lD;s yodrkak ´k ,;ska wefußldkq
rgj, bkak f,aLlfhda wi,ajeis bkaÈhdj jf.a rgl bkak f,aLlfhda fyda Th nql¾
iïudk,dNsfhd jf.a f,aLlfhda wmsg yïnfjkjd' úfYaIfhkau tysÈ bx.%Sis NdIdfjka
,shfjk tajd ú;rhs wmsg lshj.kak mq¿jka fjkafka' tfyu;a we;eï mßj¾;k ud¾.fhka'
kuq;a f,dalfha úYd, l,dm ;sfhkjd mD;=.Sis" cmka fyda Ök fjkak mq¿jka wmsg
ta idys;Hh tkafka kEfka' wdj;a fndfyda mud fjkjd' iDcqju tkafka bx.%Sis
idys;Hh' wvqu ta idys;H ;=<j;a ;sfhk f,dalfha úúO f,aLlfhda úúO ck Ôú;"
f,dal idys;H fld;ko lshk tl mßYS,kh lr,d wms hï ixikaokhlg hkjd kï wms fld;eko
bkafk lsh,d wmsg ys;d .kak mq¿jka fjhs' oeka jqK;a wfma f,aLlfhda ;=<ska ta uÜgula fmakafka
kE' f,dal idys;H mßYS,kh lrk wh bkakjd' kuq;a th wju uÜgul lsh,hs uf.a woyi'
fyd| ,shkafkla fjkak kï fyd| lshjkafkla fjkak ´k'´k fyd| ksÍlaIlfhla fjkak ´k ;ukaf.a
jgmsgdfj kj m%jK;d .ek hdj;ald,Sk fjkak ´fka'
fm!oa.,slj Tn leu;s f,aLlfhla
fyda idys;Hhla ;sfnkjd o@
reishdkq
idys;Hfhka ;uhs wms lshùfï wdYajdoh ,enqfj' uu ys;kafka tal idOdrKhs' fudlo m<fjks ldrKh ;uhs reishdkq
f,aLlhkaf.a ;sín udkj Nla;sh'ys;uq f;da,aiaf;dahs Tyq ro< mrmqf¾
f,aLlfhla' kuq;a f,kska lsõfõ
f;da,aiaf;dahs reishdkq úma,jfha levm; jf.a lsh,d' úma,jhg iDcqju ,shmq
f.da¾lsj Tyq ta i|yd kï lf<a kE'
fya;=j ta f,aLlhskaf. ;snqKq m%;sNdj ksid Tjqka ysgmq mka;sh ;,h fld;ko jqK;a
Tjqkag reishdfõ ck yoj; kdä .eiau Tjqkag
wiqjqKd' ta ksid idys;H hkq l=ulao lshk tlg olajkak mq¿jka WodyrK úma,jhg fmr
reishdkq idys;H ;=< yuq fjkjd' reishdkq idys;Hh ;=<ska wms ,nmq wdYajdoh
wog;a wfma idys;H Ôú;hg n,mdkjd' Bg wu;rj bkaÈhdfõ rúkaokd;a ;df.da¾g uu
fndfydu leu;shs' ta yereKu cmka idys;Hh;a úfYaIhs' cmdkfha ;sfhkafk fjku wuq;=
ldjHuh iys;Hla' cmka idys;Hh lshj,d bjr lrkak nE' fudlo lshj, lshj, kej;
fydhkak foaj,a ;shkjd' iD;= .Kkdjla ;sfhkjd' jika;h lshj,d bjr lrkak nE B<Õg
isisr tkjd .sïydkh tkjd' fidndoyu iuÕ
.,d hkakla' ta ;=<ska wmQre wdYajdohla
,nk mq¿jka'fldfydu kuq;a uQ,slju wmsg n,mEfõ reishdkq idys;Hh lsh,d lshkak
mq¿jka'
wo mj;sk úpdr l,dj .ek l;d
lf<d;a@
uQ,slju
wfma idys;H úpdrh lshk tl ì| jefgkjfka' m<fjks ldrKh wfma fyd| úpdrlfhd
ke;=j .shd' wfma ysgmq fyd| úpdrlfhda
fjkqjg wkqm%dma;slfhd ìys jqfKa kE' Tjqkag jvd b;d ÿ¾j, wvq oekqï uÜgï ;sfhk wh
úpdrhg msúfikjd' t;fldg úpdrh lvd jefgkjd' úpdrlfhla fjkak iqÿiqlï ;sfhkak
´k' kslka fï m;a;r j, jev lrk mqoa.,hska
úpdrlhka jqKdu fjkafka tal úYajdi lrkak nE' fya;=j Tjqka id¾:l úpdrlhska fkdfõ'
mqj;a msgqjglg muKla idys;H úpdr iSud
jqK ldf,l m%nqoaO úpdrlhka ke;=j .shd'
hï hï uv.eiSï úfõpk tlal tajd we;a;gu úpdr fkfjhsfka' úpdrlfhla fjkafka
f,aLlhdg jvd bÈßfha bkak flfkla' b;d
úYd, oekqula ;sfhk f,dal idys;H mßYS,kh lrk mqoa.,fhla fjkak ´fka' wo tjeks
mqoa.,fhd b;d ÿ¾,Nhs 'kuq;a uu lshkak ´k ta w;r ;reK mrïmrdfõ lSm fofkla uu
olsñka bkakjd Tjqka úpdrlhdf.a ld¾hNdrh y÷kd .ksñka th jgydf.k lghq;= lrk
wdldrh fmfkkakg ;sfhkjd' ta ksid wmg
wkd.;h .ek n,dfmdfrd;a;=jla
;shd.kak mq¿jka fjhs' ;reK mrmqf¾ úpdrlfhda bÈßfha§ fï jev ìu ;=,
fyd¢ka jev lr lsh,d ug ysf;kjd'
j¾;udk mdGl m%cdj ms<sn| Tfí
oelau fldfyduo@
ug oeks,d
;sfhk úÈyg wfma iudcfh wms n,dfmdfrd;a;= fjkjg jvd bÈßfhka bkak mdGl msßila
wmsg bkakjd' Tjqka m%udKfhka úYd, msßila fkdfjkak mq¿jka' kuq;a ta b;d iq¿ msßi
jqK;a Tjqka f,dalhdg jvd bÈßfhka isák úpdrYS,S fyd| úkaokhla we;s" fyd|
f;dard fírd .ekSula we;s mdGl msßila bkak njhs uf.a woyi' we;a;gu tal i;=gg
lreKla'
;reK mdGl m%cdjg Tng fokak ;sfhk
m‚úvh l=ulao@
;reK
mrïmrdj ;reK jhfiÈ yeufoau lshjkjd'
wms;a biair tfyuhs' w;g wyqfjk ´ku fohla lshjkjd' ld,hla hoaÈ ;uhs wms
f;dard.;a foaj,a lshjkak .kafka' fïl lshj,d jevla kE lshk bjla miqld,Skj wmsg
bfíu yefokjd' uu ;reK mrmqrg Wmfoila
úÈyg fokafka" wo lshjkak ,efnk foa m%udKfhka b;du jeähs' wmsg wjYH ;rï myiqlï iïm;a ish,a, ;sfnkjd'
t;kÈ f;dard .kak wmsg isoaO fjkjd' uu fï fï ál lshj, bjr lr.kak ´k lsh,d
f;dar.kak fjkjd' uu úYajdi lrk úÈyg fï fjkfldg f,dalfh ,shfjkak ´k foaj,a
,shú,d bjrhs' 1960 fjkfldg ,shkak ´k foaj,a f,dalfh ,shú,d ;sfhkafka' uq,skau wms kj mrïmrdj úÈhg ta f,dal idys;H
lshj,d bjr lrkak ´fka' Bg miafia ;uhs fï kj idys;hg tkak ´fka' túg fyd| msreKq
mdGlfhla fjkak mq¿jka' Bg miafia thdg f;dar .kak mq¨jka fjkjd thd kj idys;H
;=< fudkjo lshjkak ´k ke;af; fudkjo lsh,d' talg fya;=j mrK f,aLlfhda b;du
úfõl nqoaêfhka ,shmq lD;sfhka ;uhs ;sfhkafka' Tjqka È.= ld,hla wrf.k wjqreÿ myf<djla
úiaila lem lr,d ;uhs iuyrúg tl fmd;la ,sh,d ;sfhkafk' fndfydu ksial,xl f,dalhl
woyia ;uhs Tjqkag ;sfhkafka miafi hqoaOh;a tlal ;uhs ta foaj,a fjkia fjkak .kafka' ta ñksiaiqkaf. ;snqKq
ixialD;sl" foaYmd,k" wd¾Ól foa .kak ´fka' ta ;=< we;s úúO;ajh
olskak mq¿jka fjkak ´fka' ta ienE idys;H lsheùu ;=<ska f,dalfha ms<sn|
foa uÕ yß ke;=j .kak ´ks' oeka fj,d ;sfhkafka WKq WKqfõ msgfjk fmd;a ú;rhs
we;euqka lshjkafk' uQyqKqNfmdf;a ;sfnk we;eï foa yryd ta nj meyeÈ,sj fmfkkak
;shkjd' nd, fmd;a .ek Woï wkkjd' fldfydu jqK;a reÑl;ajh lshk tl ld,hla hoa§
fjkia fjkjd' wdrïNfha§u .eUqre fohla
yodrkjkï ta ;=<ska ;uhs fyd| mdGlfhla ìysfjkafka' w,i fkdù nridr foaj,a
lshjkjmkï jgyd .kak W;aiy lrkjd kï idys;H fydog riúÈkak mq¨jka'
l,d lafIa;% lsysmhl jev lrmq
flfkla úÈhg fï wdmq .ukau. Èyd kej; yeÍ
ne¨fjd;a@
ta .ufkÈ
iuyr foaj,a isoaO jqfKa uu ma,Eka lr,d fkfjhs' WodyrKhla úÈyg .;af;d;a fjf<o
m%pdrK lafIa;%hg tkak uf.a leue;a;la ;snqfK keye' kuq;a ál ld,hla ks¾udK
wOHlaIjrfhla úÈyg;a ;srmsgm;a rplfhla úÈyg;a lghq;= l<d' we;a;gu tajd uf.a
jqjukdjg isÿjk foaj,a fkfjhs' tl tl hq.j, § ñksiaiqkag lrkak isoaO fjk iuyr
foaj,a wms leu;s kE kuq;a wms Ôj;a fjoa§
tajd Ndr.kak wmg isoaO fjkjd' ta jf.a
foaj,a fj,d ;sfhkjd' mqj;am;a l,dfõÈfhla fjkak ;uhs uf.a fmdä ySkhla ;snqfKa' miqld,Skj
tla tla ld,j, jßka jr m;a;rj,;a jev l<d fjk /lshdjlg hkak tkjd tfyufk' kuq;a
ta f.jqk ld,h .ek i;=gla ;sfhkjd'
wkQmud fyar;a